در اين شرايط ايمني فراموش مي‌شود و ضرورت بازديدهاي دوره‌اي از كاركرد مكانيكي، فيزيكي و الكترونيكي آسانسورها امري غريب به نظر مي‌رسد! آسانسورها در اماكن مسكوني و آپارتمان‌ها جزو مشاع ساختمان محسوب مي‌شوند و رسيدگي به امور آنها بر عهده مدير ساختمان است.

به دلايل فني و فرهنگي و البته اقتصادي به ايمني آسانسورها توجه نمي‌شود و اين وسايل كاربردي خطري در كمين جان و سلامت كاربرانشان است.

ضعف ايمني در آسانسورها فقط به مسائل فني آنها بازنمي‌گردد و برخي بي‌توجهي‌هاي ناشي از كمبود آگاهي‌هاي ايمني و نارسايي‌هاي فرهنگي و رفتاري نيز در اين حوزه موثرند. اگر هر روز از آسانسور محل سكونت يا كار خود استفاده مي‌كنيد و فقط كاركردن آن برايتان مهم است تا مجبور نباشيد از پله‌ها بالا و پايين برويد بدانيد كه غفلت مي‌كنيد.

ايمني آسانسور از كار كردن آن مهم‌تر است همان‌طور كه قدرت ترمزگيري خودرو از توان شتاب‌گيري آن مهم‌تر است.

آسانسورهاي مدرن ايمن هستند ولي در اغلب آسانسورهاي قديمي از ايمني خبري نيست، مگر اين كه براي افزايش ايمني بازسازي و تجهيز شده، باشند. آسانسورها بايد مجهز به قفل ضدسقوط باشند.

اين وسيله ابزاري مكانيكي و ساده است كه مي‌توان آن را به كابين آسانسورها اضافه كرد. داشتن زنگ خطر براي درخواست كمك در صورت محبوس‌شدن، برق اضطراري و زنگ خطر اضافه بار نيز براي آسانسورها در ساختمان‌هاي مسكوني و تجاري ضروري است.

بخشي از حوادث سقوط آسانسور به دليل اضافه‌وزن و ظرفيت است. گاهي تمام مهمانان يك واحد مسكوني به صورت دسته‌جمعي داخل آسانسور مي‌شوند و نداشتن آلارم ظرفيت حادثه‌اي تلخ به بار مي‌آورد.

سرويس‌هاي دوره‌اي آسانسورها از سوي افراد مجاز تضميني بر رعايت حداقل ايمني در كاركرد آنهاست. فواصل سرويس‌هاي دوره‌اي از سوي كارخانه سازنده تعيين و در دفترچه‌هاي مشخصات فني آسانسورها ذكر مي‌شود.

با اين حال در اغلب اماكن مسكوني به دليل هزينه‌بربودن سرويس دوره‌اي كه ضروري و حياتي هم هست، به فراموشي سپرده مي‌شود.

پيش از سوار شدن به آسانسور دقت كنيد اتاقك آن جلوي رويتان باشد. بخشي از حوادث آسانسور از سوار شدن با عجله و سقوط به چاه آسانسور به دليل حاضرنبودن اتاقك آن در محل بازشدن درهاست. اجازه ندهيد كودكان با آسانسور بازي كنند. همچنين اجازه ندهيد به تنهايي سوار آسانسور شوند.

حمل بار و اجسام سنگين با آسانسور با خطر تجاوز از ظرفيت وزني مجاز همراه است. در صورتي كه در ساختمان تنها هستيد از آسانسور استفاده نكنيد.

هنگام شست‌وشوي راه‌پله‌ها مراقب باشيد آب و مواد شوينده به چاه آسانسور نفوذ نكند. اين كار علاوه بر ايجاد مشكل براي كاركرد فني آسانسور و احتمال اتصالي در سيم‌هاي كنترلي و الكترونيكي با خطر فرسودگي تدريجي سطوح قطعات متحرك بر اثر خوردگي توسط مواد شيميايي موجود در شوينده‌ها همراه است.

اگر در آسانسور گير افتاديد و محبوس شديد خونسردي خود را حفظ كنيد. در اتاقك آسانسور جريان هواي كافي براي تنفس وجود دارد و نبايد در اين باره نگران شد. از زنگ خطر استفاده كنيد و اگر كار نكرد يا اصلا موجود نبود با تلفن همراه با ديگراني كه در ساختمان هستند تماس بگيريد.

اگر هيچ راهي براي تماس با ديگران نداشتيد فرياد بزنيد، به در بكوبيد و كمك بخواهيد، اما بالا و پايين نپريد و خود را به در و ديواره‌ها نكوبيد.

هنگام بروز آتش‌سوزي در ساختمان‌هاي بلند و آپارتمان‌ها استفاده از آسانسور براي پايين‌آمدن و فراركردن با خطر مسموميت و مرگ با گازهاي سمي همراه است.

چاه آسانسور در اين مواقع در نقش هواكش گازهاي سمي و دود ناشي از احتراق عمل مي‌كند و متاسفانه حريق ساختمان‌هاي بلندمرتبه به دليل ضعف آگاهي عمومي، تلفات جاني را هم در پي دارد.

ساختمان‌هاي بلندمرتبه بايد به پله‌هاي فرار اضطراري مجهز باشند و در صورت نبود اين تجهيزات بايد فقط از راه‌پله‌ها براي خروج استفاده شود.

آسانسورها جزو اماكن وقوع جرم محسوب مي‌شوند. در ساختمان‌هاي خلوت كه براي كار خاصي به آنها مراجعه مي‌كنيد درباره استفاده از آسانسور مراقب باشيد. حتي‌الامكان كنار دكمه‌هاي كنترلي بايستيد.

اگر در ميان طبقات كسي وارد شد اجازه بدهيد اول او دكمه مربوط به طبقه مورد نظرش را بزند. در صورت مشكوك‌شدن به كسي در اتاقك آسانسور به همراه فرد ديگري در يكي از طبقات از آسانسور خارج شويد.

آسانسورهاي شلوغ و پرتردد اماكن عمومي مانند بيمارستان‌ها و حتي اماكن تجاري نظير شركت‌ها مي‌تواند به محلي مناسب براي فعاليت جيب‌برها تبديل شود.

نزديكي فيزيكي افراد به يكديگر در اتاقك آسانسور به جيب‌برها اجازه مي‌دهد پنهان از چشم حاضران و حتي دوربين‌هاي مداربسته به دزدي بپردازند. پس مراقب وسايل و جيب خود باشيد.

امين رحيمي - جام‌جم